januari 2008
Een televisie-serie op dvd, en een fraai gebonden boek...
We willen er graag nog even op terug komen; al te graag...
De tijd dringt zoals gebruikelijk weer enorm, want het orgelpunt in het oeuvre van Rainer Werner Fassbinder, Berlin Alexanderplatz, schreeuwt echt om ondergaan te worden.
En toch keren we nogmaals terug naar BIJ NADER INZIEN, die 'andere' televisie-serie van bijzonder, en bijzonder hoog, niveau.
Want er mag best wel wat langer stil gestaan worden bij dit hoogtepunt van Hollandsche cultuur.
Regisseur Frans Weisz heeft een formidabele prestatie geleverd, en niet alleen als een Nederlandse Robert Altman het allerbeste uit zijn ensemble-cast weten te halen (zou bijvoorbeeld Rik Launspach deze prestatie, zijn portrettering van Maarten Koning ooit nog kunnen overtreffen...; gaan we de glansrijke Jip Wijngaarden snel weer lekker vaak zien...), maar heeft klaarblijkelijk ook een enorm gevoel van saamhorigheid tijdens de productie van de serie weten te creëren. Alsof er een sfeer ontstaan is waar alles en iedereen boven zichzelf is uitgestegen.
Het jubelmoment voor de crew van de serie is natuurlijk de fietstocht door een Amsterdam van een halve eeuw geleden.
Wat is dat mooi; wat is dat goed gedaan !
Op het technische vlak ligt er natuurlijk het razend spannende gegeven dat er twee cameramannen op hun geheel eigen wijze het verhaal in beelden hebben gevat.
Grootmeester Goert Giltay heeft 'het verleden' van Bij Nader Inzien vastgelegd, waar geweldenaar Jules Van Den Steenhoven 'het heden' schitterend heeft weten te vangen.
Maar hiermee houdt het niet op.
De serie is een literaire adaptatie, naar het 1200 pagina's dikke boek van J.J. Voskuil.
Waar dat normaliter wat huiverig stemt, film doet zelden recht aan literaire werken, is er in dit geval sprake van een voortgaan, van een doorbouwen.
Scenaristen Jan Blokker & Leon De Winter hebben niet gepersifleerd, uitgehold, of gepreludeerd, maar hebben zich laten inspireren en zijn vervolgens verder gegaan !
Zodoende is het hen gelukt om de serie een verrijking te laten zijn, in plaats van een interpretatie.
Het boek is gevolgd in de sequenties die tot 'het verleden' behoren, en zelf hebben Blokker & De Winter daar 'het heden' op geënt.
Het resultaat is geslaagd en ronduit prachtig.
Zoveel klasse op zoveel vlakken verloochent zich niet, en dat blijkt ook wel: BIJ NADER INZIEN is een hoogtepunt van de Nederlandse Film, en behoort zonder meer tot de voorhoede van de Internationale 'Art House' film.
Wij gaan de kleine zes uur dan ook likkebaardend nog eens aan, ook al is het geen vier weken geleden dat we de serie voor de laatste maal bekeken hebben.
Ditmaal houden we het boek van J.J. Voskuil onder handbereik.
Dat zal de ervaring nog mooier gaan maken.
Het belooft een mooi jaar worden, dat 2008...
- De DVD-box met Bij Nader Inzien is enkel te krijgen via deze website:
http://www.bij-nader-inzien.nl/bij-nader-inzien-box-informatie.html
- Het boek van J.J. Voskuil is in een fraaie gebonden versie te vinden in elke goede boekhandel.
tekening van de hand van Nico Den Dulk©