In het jaar 1000 waren we er van overtuigd dat het Einde der Tijden genaderd was. 2000 echter zou een Jubeljaar worden, waarin enkel wat computers uit zouden vallen.

Het liep voor Claude Maréchal even anders. De kleine man van 56 kilo, met de onmiskenbare trekken van komiek Bourvil, waardoor het moeilijk is om hem niet geamuseerd aan te kijken, vertelt een donker verhaal.
 

Bij een val van een cuve blesseerde Claude zijn rug en benen zo ernstig, dat hij drie maanden aan bed gekluisterd bleef. Chirurgen wisten hem te melden dat een operatie niet meer dan dertig procent kans van slagen zou hebben. Hij moest zich maar gaan opmaken voor een bedlegerig leven.
Een laatste strohalm bleek gelukkig toch genezing te brengen: een magnetiseur kreeg de Bourguignon na een maand weer terug op zijn benen. En jawel, het gaat hem goed, dank u.
 

Het lange ziekbed betekende ook dat zijn vrouw Catherine de oogst alleen moest zien te redden, al werd het bed van Claude wel in de wijnkelder geschoven, om in geval van twijfel advies bij de vinificatie te kunnen geven. Voor de rest was alles in handen van Catherine, en hielp vader Maréchal maximaal mee.
-"Mopperend en wel", lacht Claude:"Maar hij vond het heerlijk om weer eens volop bezig te zijn."

Met de slechte gezondheid was de tegenslag nog niet ten einde. Nog lang niet.
Het bleek ook voor de druiven een rampjaar te zijn. Zware hagelschade in juni, en vervolgens greep meeldauw om zich heen.

-"En toen nogmaals hagel. Dertig procent van de druiven ging verloren. En bij de oogst werd goed geselecteerd, de tri, waarbij alle beschadigde en geïnfecteerde druiven werden weggegooid. Teveel, volgens mijn bezorgde vader, die bang was dat we niks over gingen houden. Er meldden zich overigens subiet de nodige kopers voor..."
"Voor dat afval ? Wie dan ? Negociants zeker."
-"Niet alleen maar de handelshuizen... Rot of vies of niet, het blijven druiven van grote Cru's in de Bourgogne. Het zal een walgelijk brouwsel opleveren, maar er mag wel een beroemde naam op het etiket worden gezet. Schurken heb je overal.

Afijn, de druiven die de kelder wel bereikten, ondergingen nogmaals een tri..."

Ondertussen wandelen we langs de vele vaten en cuves, en proeven de jonge wijn. Het mag dan moeilijk geweest zijn, het eindproduct zijn frisse en soepele wijnen, geen noeste overleveraars, maar zolang ze in hun jeugd gedronken worden zonder meer goed, prettig. De Pommard is zelfs tongstrelend, en de Chorey-les-Beaune is misschien nog niet eerder zo lekker geweest !

Het is onmogelijk héle jaargangen te verdoemen of te verkiezen. De wijngaard die net even hoger tegen een glooiing ligt, blijft de nachtvorst bespaard waar de naburige percelen vrijwel door weggevaagd worden.

Een hagelbui verwoest een hele appellation door de druiven kapot te slaan. De druif zal zich met een soort van donker litteken weer helen, maar dat harde stuk schil zal straks in de wijn een nare bittere smaak achterlaten. Toch zijn er altijd weer velden die op miraculeuze wijze gespaard blijven, terwijl ze toch midden in een getroffen gebied liggen.

Nee, in wijn zijn er geen eenduidige jaren, behalve misschien een enkele keer, als een erg hete zomer zo'n beetje overal de aarde schroeit. 1988 was zo'n jaar. Wat stroeve, weinig toeschietelijke wijnen bracht.
-"Dit is de laatste cuve, en die mag ik jullie helaas niet laten overslaan."
We krijgen een glas wijn dat ruikt naar steeltjes, niet naar druivensap.

-"Het sap van de gehele oogst was ondanks alle strenge selecties niet goed. Het was wat jullie nu in het glas hebben. Dus hebben we besloten osmose toe te passen."
"Osmose ?"
-"Een scheikundig procédé waarmee we negenhonderd liter water aan de most hebben onttrokken..."

Scheikunde ? Bij een zuiver werkende wijnboer, die zelfs geen zwavel wenst te gebruiken ? Dat mag toch niet; dat kán toch niet !
Schoon en eerlijk en puur natuur, dat is het devies. Maar dat is juist het mooie van deze fanatieke wijnboeren, die zoveel risico lopen door hun manier van werken. Het zijn geen dogmatici. Mocht het dan onverhoopt toch een keer mislopen, dan wordt er wel degelijk geprobeerd de oogst te redden ! Ook met minder schone middelen. Volstrekt logisch en normaal, nietwaar.
 

Ik neem een slok uit mijn glas; de wijn is schril en smaakt ook inderdaad alleen maar naar natgeregende steeltjes...
-"Natuurlijk was mijn vader daar weer boos over. Er was al zoveel weggegooid, en negenhonderd liter betekent weer eens twaalfhonderd flessen minder. Dus pa was boos, ik chagrijnig vanwege die blessure en de frustratie dat ik niet mee kon helpen, en Catherine kortaf en de uitputting nabij van al het tomeloze werken dat ze moest doen. Het was me de oogst wel..."
Hij neemt ons de glazen af en zet ze in een gootsteen. We gaan naar buiten.

"En, eh..."
Claude volgt mijn blik naar de cuve met viezigheid, en knikt.
-"Ook daar heeft zich een koper voor gemeld..."

Weer buiten wandelen we het erf over, op weg naar het huisje van vader Maréchal. Als een kievit zo kwiek loopt Claude voorop. Vader Maréchal wacht ons op aan de deur. Hij is nog kleiner dan zijn zoon, en die is 1 meter 56 !

Zijn lach straalt, de glazen staan al klaar. Gevuld met een prachtige wijn van een jonge wijnboer op Corsica, Antoine Arena geheten. Hij werkt ook helemaal schoon, en het lijkt wel of dergelijke wijnboeren een soort radar hebben om elkaar te vinden... Zijn witte wijn van de Vermentino-druif, oftewel de Rolle, is zalig.

Vader staat echter te mopperen. Zachtjes en glimlachend, maar hij is het ergens niet mee eens.
"Ja ja, dat is van jullie over komen waaien, barbares nordiques ! Wat moeten wij daar nou mee aan ? Alcoholcontrole in het verkeer, pffff, het zou wat. Dat werkt bij ons toch allemaal heel anders. Hier, neem nog een glas."
En hij schenkt weer vol. Ik zie mijn kans schoon om een brandende vraag te stellen.

-"Ach meneer, we horen steeds vaker dat de wijn thuis, in flessen, een aantal malen per jaar een soort dip heeft. Dat hij gesloten is, minder lekker. Klopt dat ?"
"Ja ja, dat is waar. Als de wijngaard bloesemt, dus begin juni, moet je van je voorraad afblijven. En als de druiven rijp zijn. Dus dat is hier half tot eind augustus. Dat klopt helemaal."
-"Maar, hoelang duurt die dip dan ? Een week, twee weken ? Nog langer ?"
"Ach, wat zal ik zeggen... Tien denk ik; ja, zeker niet meer dan tien... Minuten ! Haha, drink op, want deze jongen, die Arena, heeft ook een hele mooie vin doux naturel. Een Muscat du Cap Corse. Zestien procentjes. Die moeten jullie echt even proeven voor jullie weer verder gaan."

Ook papa Maréchal kan grijnzen als Bourvil.