Bloesems van fruitbomen bepalen, al is het pas februari, het panorama. Het is aan de onvermijdelijke mistral te wijten dat de temperatuur nog enigszins winters blijft. De zon, niet warm maar reeds mild, tovert de Provence om tot het bijzondere land waar schilders al zo lang voor vallen.

Bijzonder zijn ook de mensen die hier wonen en werken: "Wijn leeft. We werken precies in de geest van Philippe, maar de arbeid is geen In Memoriam. Dat kan niet. Wil ik ook niet. Dus er sluipt wel iets van mezelf in. Dat kan ook eigenlijk niet anders."
Door het plotse overlijden van haar echtgenoot stond Michèle Laurent er van de één op de andere dag alleen voor: zij moest Domaine Gramenon geheel alleen gaan runnen. Een tengere vrouw, die, als ze een man zou zijn geweest, pezig genoemd zou worden. Binnen de lijntjes in haar gezicht sluimert het verdriet.

Het bestieren van een domein met 20 hectare wijngaard is niet eenvoudig, zeker niet als de algehele leiding zo plotseling in de schoot geworpen is. Een domein met de faam van Gramenon voortzetten is haast onmogelijk. Michèle Laurent had, en heeft, het nog moeilijker: met het oog op de toekomst was er juist een tweede domein te Vinsobres aangekocht, dat 'Les Hauts De Gramenon' gedoopt is. Dat verdubbelde het aantal hectaren dat bewerkt moest worden.

Natuurlijk heeft ze het niet alleen gedaan. Vooral de jonge Didier heeft zich als vaste waarde opgeworpen. De verantwoordelijkheid ligt echter geheel bij deze bijzondere vrouw. En zíj heeft de wijn gemaakt.

"Alle ogen zijn op mij gericht; elke gefronste wenkbrauw dien ik weer glad te strijken. Ik ben ook zó moe. Kan me niet herinneren wanneer ik voor het laatst een boek gelezen heb. Alleen maar werken. En piekeren over werk. Maar de momenten van wanhoop zijn overwonnen. En de band met mijn zoon, die over twee jaar afstudeert als oenoloog, is verandert. Verdiept. Ook zijn twijfels behoren tot het verleden... En in het verleden moeten we niet leven. Aah, maar ik ben echt heel erg moe. Morgen heb ik vakantie. Het ticket naar Brazilië ligt op het bureau, maar ik ga niet. Dat durf ik nog niet. En ik merk dat de anderen het ook prettig vinden dat ik niet zo ver weg ga. Maar ik ga wel twee weken lang heel veel slapen !"

Het in omvang verdubbelde domein wordt niet meer geleid vanuit de losse pols zoals Philippe dat gaarne deed; een strakkere organisatie bleek noodzakelijk. De grote vraag is echter of er veranderingen in de wijn zijn te bespeuren. Afgaande op de nauwgezette proeverij langs vele cuves van het oogstjaar 2000 heeft Michèle Laurent het onmogelijke gepresteerd: het geniale dat we voorheen in ieder glas Gramenon proefden, kunnen we ook in haar wijn vinden. De bulderende lach en de verrukkelijke mislukkingen à la de pétillante Clairette van '98 moeten we missen, en de onvergetelijke man zelf zal nimmer weerkeren. Zijn ideeën twinkelen echter in elk glas. En zijn humor spreekt ons nog toe, onder andere vanaf het bord dat tegen de gevel leunt: Domaine Gramenon - Philippe & Michèle Laurent - Vignerons - Vin de Raisin.



 

In het naburige Grand Hôtel te Valréas, wordt uitbundig over de wijnen van Gramenon gesproken. Naast een omelet die tijdens het seizoen (januari tot en met maart) echt zwart ziet van de dagverse truffel, serveert de archetypische hôtelier Jean Gleize ook een 'Pudding van de Paus' die uitstekend met de 'Vie, on y est' (letterlijk 'Leven, hier zijn we' oftewel 'We staan midden in het Leven') van Gramenon samen zou kunnen gaan.
Die naam is een woordgrap, Philippe's laatste, omdat het I.N.A.O. verboden had de druivensoort Viognier, vooral beroemd vanwege de wijnen van Condrieu, op het etiket te zetten. Via de klankgelijkenis kreeg de wijnboer toch zijn zin.



Voor het dessert gaf de kok ons, met de Franse slag, het volgende recept dat, zo stipuleerde hij, niets met de Engelse 'puddings' te maken heeft:

"Bereid een echte Crème Caramel voor, met echte eieren en melk."

[Met behulp van de Grote Larousse van de Gastronomie zou dat worden:
Klop 250 gram suiker, een snufje zout en 8 eierdooiers op met een garde. Kook een halve liter melk met wat citroenrasp.Voeg karamel aan de melk toe (2 delen basterdsuiker op 1 deel water aan de kook brengen tot het egaal lichtgekleurd is). Voeg zodra het suikermengsel stevig is beetje voor beetje de niet meer kokende melk toe.]

"Verkruimel daarin wat lange vingers. Voeg wat geconfijte sinasappelschil toe."

[Dat is heel makkelijk te maken middels een suikerstroopje - suiker met wat druppels water verhitten en daarin even goed schoongemaakte strookjes sinasappelschil laten drijven; uit laten druipen op een taartrooster.]

"Het mengsel minimaal een uur laten staan en dan doorroeren. In een ingevette, rechthoekige cakevorm gieten.
De oven warmen, zeker niet te heet te maken, dus 140-160 graden is mooi genoeg, en de cakevorm in een met heet water gevuld bakblik zetten.
Langzaam laten garen. De pudding van de Paus is klaar als een in het mengsel gestoken saté-prikker of breinaald er weer droog uit komt.”
Serveren met een glas 'Vin, on y est'. De niet geheel geledigde fles op tafel laten staan..."